Ιστορικές μορφές της Μακεδονίας!

Οι Μακεδόνες ήρωες του 1821 

Εμμανουήλ Παπάς (1772-1821) 

Μέλος της φιλικής εταιρίας, εργάστηκε ως έμπορος στις Σέρρες, στη Θεσσαλονίκη, στην Κωνσταντινούπολη και στη Βιέννη και κατάφερε να αποκτήσει μέσα σε μικρό διάστημα πολύ μεγάλη περιουσία. Διέθεσε ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του για τον αγώνα και το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία, όπου ανέλαβε τη θέση του αρχιταμία. Στις 23 Μαρτίου 1821, μετέφερε όπλα και πυρομαχικά στο Άγιο Όρος και οργάνωσε την εξέγερση στη Χαλκιδική. Η επανάσταση ξέσπασε στον Πολύγυρο στις 16 Μαΐου του 1821, με τη βοήθεια και των μοναχών, ενώ ακολούθησαν η Κασσάνδρα, η Σηθωνία και οι υπόλοιπες περιοχές. Οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στον υπεράριθμο τουρκικό στρατό υπό τις διαταγές του Μπαϊράμ πασά. Ο στρατός του Παπά αναγκάστηκε να περιοριστεί στη χερσόνησο της Κασσάνδρας, όπου χάθηκε κάθε ελπίδα τους και η χερσόνησος έπεσε στα χέρια των Τούρκων, με τον Εμμανουήλ Παπά να διαφεύγει με όσους άνδρες απέμειναν στο Άγιο Όρος ώστε να συνεχίσει τον Αγώνα από εκεί. Οι καλόγεροι, φοβισμένοι από την εξέλιξη της μάχης δεν τον βοήθησαν. Ο Εμμανουήλ Παπάς, με τα περιθώρια να στενεύουν, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Χαλκιδική. Κατευθυνόμενος προς την Ύδρα η καρδιά του τον πρόδωσε και πέθανε εν πλω. 

 Γάτσος Αγγελής (1771-1839) 

Οπλαρχηγός της Βέροιας, δρούσε ως αρματολός στον Όλυμπο και το 1821 κήρυξε την Επανάσταση στη Νάουσα, μαζί με τον Τάσο Καρατάσο και τον Ζαφειράκη Θεοδοσίου. Μετά την καταστροφή της Νάουσας το 1822 έφυγε στο Βέρμιο με τους άλλους Μακεδόνες οπλαρχηγούς και συνέχεια συνεργάστηκε με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη στη δυτική Στερεά. Διακρίθηκε στη μάχη των Δερβενακίων και το 1823 πολέμησε με τον Καρατάσο στο Τρίκερι και στις Βόρειες Σποράδες. 

Ζαφειράκης Θεοδοσίου Λογοθέτης (1772-1822) 

Έλληνας πρόκριτος από τη Νάουσα, φυλακίστηκε από τον Αλή πασά στα Γιάννενα, αλλά κατάφερε να δραπετεύσει και να διαφύγει στη Νάουσα. Ο Ζαφειράκης μαζί με τον Καρατάσο και το Γάτσο ξεσήκωσαν τη Νάουσα σε επανάσταση και διέθεσε όλη την περιουσία του, για τον Αγώνα. Μετά την καταστροφή της Νάουσας έφυγε στα βουνά, όπου και σκοτώθηκε μαζί με πολλούς στρατιώτες του, ενώ η γυναίκα του και πολλοί συγγενής του υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια από τους Τούρκους. 

Τάσος Καρατάσος (1764 – 1830) 

Από τους γνωστότερους οπλαρχηγούς της Μακεδονίας. Γεννήθηκε στη Δόβρα της Βέροιας και μετά την καταστροφή του χωριού του εγκαταστάθηκε στο Διχαλεύρι της Νάουσας, ενώ σε ηλικία δεκαοχτώ ετών έγινε κλέφτης στο Βέρμιο. Η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα και ο Καρατάσος έγινε αρχιστράτηγος. Μετά την αποτυχία της επανάστασης στην Μακεδονία, έφυγε προς την Στερεά και διακρίθηκε στις μάχες του Πέτα, της Αλοννήσου και του Τρίκερι. Η μεγαλύτερη επιτυχία του ήταν η νίκη επί του αήττητου έως τότε Ιμβραήμ πασά. 

Νικόλαος Κασομούλης (1795-1872) 

Μέλος της Φιλικής Εταιρείας, πήρε μέρος στην επανάσταση της Μακεδονίας και με την κατάπνιξη της από τους Τούρκους, διέφυγε στη Στερεά όπου μετείχε στις μάχες της Ρούμελης και της Πελοποννήσου, στη συνέχεια ακολούθησε τον Γ. Καραϊσκάκη. Μετά την απελευθέρωση έγραψε το έργο «Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επανάστασης των Ελλήνων», οπού αναφέρεται στα προεπαναστατικά χρόνια στην Επανάσταση καθώς και στην μεταπελευθερωτική περίοδο της Ελλάδας. 

Λασσάνης Γεώργιος (1793 – 1870) 

Κοζανίτης λόγιος, πολιτικός και μέλος της Φιλικής Εταιρείας πρόσφερε τις υπηρεσίες στις ρωσικές και βαλκανικές πόλεις, διατηρώντας επαφές με στελέχη της πατριωτικής οργάνωσης. Το 1820 ο Υψηλάντης τον διορίζει γραμματέα και υπασπιστή του. Στην πορεία ο Λασσάνης ανέλαβε να εξασφαλίσει την υποστήριξη του ηγεμόνα της Μολδαβίας, ενώ συντόνισε τις ενέργειες των ηγετών των ατάκτων Γεωργάκη Ολύμπιου, Περραιβού, Ιωάννη Φαρμάκη, Χριστόφορου Περραιβού, Σάββα Καμινάρη και άλλων. Ο Λασσάνης ήταν εκείνος που οργάνωσε τα «καπετανάτα» και συνέταξε τους στρατιωτικούς κανονισμούς των απελευθερωτικών σωμάτων.